โรงเรียนนวมินทราชูทิศ พายัพ จัดตั้งขึ้นเนื่องในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 5 รอบ 60 พรรษา ในปี พ.ศ. 2530 โดยกรมสามัญศึกษากระทรวงศึกษาธิการ ได้น้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณที่พระองค์ทรงเถลิงถวัลยราชสมบัติ ทรงประกอบพระราชกรณียกิจด้วยความวิริยะอุตสาหะ ทรงเปี่ยมด้วยพระเมตตาและทรงบำบัดทุกข์ บำรุงสุขเพื่อพัฒนาประเทศไทยในทุกด้าน โดยมิได้ทรงเห็นแก่ความเหน็ดเหนื่อยแต่ประการใดด้วยพระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้าล้นกระหม่อม และเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติและถวายเป็นถาวรวัตถุ กรมสามัญศึกษากระทรวงศึกษาธิการได้จัดตั้งโรงเรียนนวมินทราชูทิศขึ้นในทุกภาคของประเทศไทย ได้แก่

1. โรงเรียนนวมินทราชูทิศ กรุงเทพมหานคร กรุงเทพมหานคร
2. โรงเรียนนวมินทราชูทิศ ทักษิณ จังหวัดสงขลา
3. โรงเรียนนวมินทราชูทิศ อีสาน จังหวัดมุกดาหาร
4. โรงเรียนนวมินทราชูทิศ มัชฌิม จังหวัดนครสวรรค์ และ
5. โรงเรียนนวมินทราชูทิศ พายัพ จังหวัดเชียงใหม่

กลุ่มโรงเรียนนวมินทราชูทิศจึงมีสัญลักษณ์โรงเรียนซึ่งได้รับพระราชทาน เป็น "พระมหาพิชัยมงกุฎรองรับด้วยชื่อโรงเรียน" โดยมีปรัชญาว่า "ความรู้คู่คุณธรรม" และคำขวัญที่ว่า "รักษ์ศักดิ์ศรี มีคุณธรรม นำวิชาการ สืบสานงานพระราชดำริ" นอกจากนั้นแล้วยังเป็นที่ทราบกันดีในเหล่านักเรียน ศิษย์เก่า และบุคลากรถึงชื่อโรงเรียนว่า "นวมินท์ นามอันเป็นที่รัก" อีกด้วย

ประวัติ[แก้]

โรงเรียนนวมินทราชูทิศ พายัพ จัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2529 โดยมีนายสมชาย นพเจริญกุล ผู้อำนวยการโรงเรียนยุพราชวิทยาลัยและผู้ตรวจราชการกรมสามัญศึกษา เขตการศึกษา 8 เป็นหัวหน้าคณะกรรมการกลุ่มโรงเรียนมัธยมศึกษาจังหวัดเชียงใหม่รับนโยบายจากกรมสามัญศึกษา ดร.เอกวิทย์ ณ ถลาง เป็นผู้ประสานงานการจัดตั้งโรงเรียนกับจังหวัดเชียงใหม่ เมื่อแรกตั้งโรงเรียนนั้นได้อาศัยสถานที่ของโรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ และ วิทยาลัยพลศึกษาจังหวัดเชียงใหม่เป็นสถานที่เรียนของนักเรียน

นางดาวเรือง รัตนิน ผู้อำนวยการโรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ รักษาการในตำแหน่งอาจารย์ใหญ่โรงเรียนนวมินทราชูทิศ พายัพ ในปี พ.ศ. 2529 กรมสามัญศึกษาได้รับความอนุเคราะห์จากกองทัพบกอนุมัติให้ใช้ที่ราชพัสดุในความครอบครองของกองทัพบก บริเวณถนนเชียงใหม่-ฝาง ระหว่างกิโลเมตรที่ 15 ตำบลดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ มีเนื้อที่ 170 ไร่

หน้าอาคารเรียน

ในปี พ.ศ. 2529 กระทรวงศึกษาธิการ ได้จัดสรรงบประมาณ ก่อสร้างอาคารเรียนแบบพิเศษพร้อมครุภัณฑ์หลังแรก นอกจากนี้โรงเรียนยังได้รับการสนับสนุนจากกองทัพภาคที่ 3 กรมพัฒนาที่ดิน สำนักงานพัฒนาที่ดิน เขต 6 (โครงการหลวง) กรป.กลาง หน่วยพัฒนาเคลื่อนที่ 32 ขนส่งจังหวัดเชียงใหม่ โรงเรียนยุพราชวิทยาลัยและโรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ และผู้ปกครองนักเรียน

สำหรับตัวอาคารของโรงเรียนจะเป็นสถาปัตยกรรมผสมผสานระหว่างท้องถิ่นสมัยใหม่ซึ่งเป็นนโยบายรวมกันอยู่ว่าโรงเรียนนวมินทราชูทิศในแต่ละแห่งมีเอกลักษณ์การก่อสร้างไม่เหมือนกันเป็นการบ่งบอกถึงท้องถิ่นนั้นๆ ดังนั้นอาคารเรียนของแต่ละโรงเรียนจะเป็นตัวอาคารเชื่อมติดกันตามทฤษฎีใหม่ที่ว่า การแยกอาคารจะทำให้ไม่บรรลุตามวัตถุประสงค์ของการเรียนการสอนแต่จะเป็นอาคารสองชั้นสีขาว ประดับด้วยกาแลซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของชาวล้านนา นอกจากนั้นผนังห้องเรียนทุกห้องทำด้วยศิลาแลง นับเป็นสถาปัตยกรรมที่กลมกลืนกับแมกไม้และขุนเขาที่อยู่เบื้องหลังอาคารเรียน

เมื่อวันที่ 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2529 สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร วัดบวรนิเวศวิหาร มีพระกรุณาธิคุณเสด็จเยี่ยมสถานที่ก่อสร้างโรงเรียนนวมินทราชูทิศ พายัพ ทรงอนุโมทนาในความขวนขวายให้ทุกฝ่ายจนทำให้ได้ที่ดินแปลงนี้มาจัดสร้างโรงเรียน ต่อมาในวันที่ 16 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2532 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี เสด็จเยี่ยมโรงเรียนเป็นการส่วนพระองค์ ทรงพระกรุณาพระราชทานคำแนะนำให้ใช้พื้นที่ดินให้เกิดประโยชน์สูงสุดในการจัดการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพและตั้งใจปฏิบัติราชการให้โรงเรียนอย่างดีที่สุด ตลอดจนได้เยี่ยมชมการเรียนการสอน

ในครั้งที่ประเทศไทยได้รับเกียรติให้เป็นเจ้าภาพกีฬาซีเกมส์ 1995 ณ สนามกีฬาสมโภชเชียงใหม่ 700 ปี จังหวัดเชียงใหม่ โดยโรงเรียนนวมินทราชูทิศ พายัพ ได้มีส่วนร่วมมากมาย อาทิเช่น จัดขบวนแห่ตุง จัดขบวนฟ้อนพื้นเมือง รวมไปถึงการแสดงตีกลองสบัดชัยในพิธีเปิดการแข่งขัน

ปัจจุบันเปิดทำการเรียนการสอนในระดับชั้นมัธยมตอนต้นแบบทั่วไป และในระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนผลายในแผนการเรียน วิทย์-คณิต, อังกฤษ-คณิต, อังกฤษ-ฝรั่งเศส, อังกฤษ-เยอรมัน, อังกฤษ-ญี่ปุ่น และอังกฤษ-จีน

ข้อมูลทั่วไป[แก้]

ลานหน้าอาคารเรียนและหน้าเสาธง

สถานที่ตั้ง[แก้]

โรงเรียนนวมินทราชูทิศ พายัพ ตั้งอยู่เลขที่ 186 หมู่ 8 ถนนเชียงใหม่-ฝาง ตำบลดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ 50180 บนเนื้อที่ประมาณ 101 ไร่ 1 งาน 91 ตารางวา อยู่ห่างจากศาลากลางจังหวัดเชียงใหม่ประมาณ 500 เมตร ห่างจากตัวเมืองเชียงใหม่ประมาณ 10 กิโลเมตร หากเดินทางลัดเลาะตามถนนริมคลองชลประทานมุ่งหน้าไปทางทิศเหนือ เข้าเขตตำบลดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จะพบอาคารแบบพิเศษทรงล้านนา ซึ่งเป็นอาคารเรียนของ “โรงเรียนนวมินทราชูทิศ พายัพ จังหวัดเชียงใหม่” ที่ตั้งอยู่ท่ามกลางไม้ยืนต้น ไม้ประดับ และโอบล้อมด้วยเทือกเขาถนนธงชัย

ภูมิประเทศโดยทั่วไปของโรงเรียนจะตั้งอยู่บนเนินเขา ซึ่งลักษณะดังกล่าวมีผลต่อการสร้างอาคารเรียน

• อาคารเรียนรูปตัว "E" สองชั้น พื้นจะลดหลั่นตามระดับพื้นที่ดิน ทั้งสองชั้น
• อาคารเรียน 4 ชั้น
• อาคาร 2 ชั้น ชั้นล่างเป็นห้องสมุด ชั้นบนเป็นหอประชุม
• ห้องศิลปะ ห้องดนตรี ห้องคหกรรม โรงฝึกงาน
• โรงอาหาร
• แปลงเกษตร

ด้านหน้าอาคารเรียน จะเป็นสนามฟุตซอลและสนามบาสเกตบอล และมีเสาธง ซึ่งจะใช้สนามแห่งนี้ เป็นที่เข้าแถวเคารพธงชาติและทำกิจกรรมต่าง ๆ อีกด้วยนอกจากนั้นในบริเวณโรงเรียนยังมีอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ พื้นที่ประมาณ 17 ไร่ เป็นอ่างเก็บน้ำเดิมที่มีน้ำขังตลอดปีเป็นประโยชน์ต่อโรงเรียนในด้านการเกษตรกรรม และด้านอุปโภคเป็นอย่างมาก โดยรอบสระนี้จะมีการปลูกไม้ยืนต้น ไม้ดอกที่มีสีสันสวยงาม เช่น เฟื่องฟ้า ทองกวาว ราชพฤกษ์ เป็นต้น โรงเรียนจึงมีนโยบายที่จะอนุรักษ์สภาพธรรมชาติเดิมไว้ให้มากที่สุด

• ทิศเหนือ ติดต่อกับ พื้นที่ทหาร
• ทิศใต้ ติดต่อกับ สนามกีฬาสมโภชเชียงใหม่ 700 ปี
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับ กองพันทหารปืนใหญ่ที่ 7
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับ เขตพื้นที่สนามกีฬา ฯ และส่วนของอ่างเก็บน้ำแม่จอกหลวง (ชลประทานเชียงใหม่)

คณะกรรมการนักเรียน[แก้]

เป็นการรับสมัครนักเรียนในชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 - 5 เข้าอบรมคัดเลือกกันเองเพื่อเลือกผู้สมัครตำแหน่งประธานนักเรียน จากนั้นจะมีการเสนอชื่อผู้ที่ถูกคัดเลือกผ่านอาจารย์ที่ปรึกษาและฝ่ายกิจการนักเรียน ต่อมาเมื่อประกาศรายชื่อผู้สมัคร จึงให้นักเรียนลงคะแนนเลือกตั้ง ผู้ที่ได้คะแนนสูงสุดจะได้ดำรงตำแหน่งประธานนักเรียน ลำดับรองลงมาจะได้ดำรงตำแหน่งรองประธานนักเรียนฝ่ายต่าง ๆ ส่วนสมาชิกที่เหลือและผ่านการอบรมหลักสูตรผู้นำของโรงเรียนแล้วจะได้ดำรงตำแหน่งอื่น ๆ ในคณะกรรมการนักเรียนต่อไป ทั้งนี้ ระยะเวลาในการดำรงตำแหน่งเพียง 1 วาระ คือ 1 ปีการศึกษา

คณะสีของโรงเรียน[แก้]

โรงเรียนมีการแบ่งนักเรียนเพื่อทำกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การแข่งขันกีฬาสี ทำกิจกรรมของโรงเรียนในโอกาสต่าง ๆ โดยเรียกว่า "คณะสี" แบ่งเป็น 5 คณะ (สังเกตได้จากสีของตราสัญลักษณ์โรงเรียนที่ปักอยู่บนเสื้อของนักเรียน โดยในอดีตมีการแบ่งตามห้องเรียน แบบสุ่ม หรือเลขประจำตัวนักเรียน แล้วแต่กรณี) ซึ่งได้มีการอัญเชิญนามวังและพระตำหนักในรัชกาลที่ 9 ตามภูมิภาคต่าง ๆ มาเป็นชื่อคณะสี ดังนี้

1. คณะจิตรลดา อัญเชิญนามพระตำหนักจิตรลดารโหฐานมาเป็นชื่อคณะสี มีสีเหลืองเป็นสีประจำคณะ
2. คณะไกลกังวล อัญเชิญนามวังไกลกังวลมาเป็นชื่อคณะสี มีสีน้ำเงินเป็นสีประจำคณะ
3. คณะทักษิณ อัญเชิญนามพระตำหนักทักษิณราชนิเวศน์มาเป็นชื่อคณะสี มีสีเขียวเป็นสีประจำคณะ
4. คณะภูพิงค์ อัญเชิญนามพระตำหนักภูพิงค์ราชนิเวศน์มาเป็นชื่อคณะสี มีสีชมพูบานเย็นเป็นสีประจำคณะ
5. คณะภูพาน อัญเชิญนามพระตำหนักภูพานราชนิเวศน์มาเป็นชื่อคณะสี มีสีแดงเลือดหมูเป็นสีประจำคณะ

ทั้งนี้ ประธานคณะสีจะมาจากนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ซึ่งถูกคัดเลือกโดยสมาชิกทุกคนในคณะสี เพื่อดำรงตำแหน่งประธานคณะสีและเป็นผู้ถือธงประจำคณะ มีระยะเวลาในการดำรงตำแหน่งเพียง 1 วาระ คือ 1 ปีการศึกษาเช่นเดียวกันกับคณะกรรมการนักเรียนในปีการศึกษานั้น ๆ

อ้างอิง: https://th.wikipedia.org/wiki/โรงเรียนนวมินทราชูทิศ_พายัพ